Je staat klaar met je schroeven en je IKEA koffertje, maar je twijfelt. "Heb ik wel de juiste vijs en schroevendraaier. Misschien moet ik het vijsmachine bij onze Pa gaan halen?" . Tijd dat ik wat verlichting breng in deze materie.
Functie van de schroef
Er bestaan tientallen soorten schroeven. Je heb schroeven met een platte kop, 2 soorten kruiskoppen, sterretjes, vijfhoeken, lange, korte, dunne, met draad, met halve draad,... en ga zomaar door.
De eerste vraag die je moet stellen is "Waarvoor dient de schroef?".
hang je een kader of een schab op?
schroef je materialen tegen elkaar?
M.a.w. zal je schroef een dragende of samenhoudende functie hebben.
Dragende functie
Voor een dragende functie kies je beter voor een dikke en langere schroef. Deze geven meer stevigheid en door de lengte heb je meer grip waardoor de schroef meer gewicht kan dragen.
Ik gebruik bv voor een schab altijd schroeven van 5 x 50 mm. Op verpakkingen staat de lengte en diameter van schroeven aangegeven. Dat kan je al aardig op weg helpen. Voorbeeld: M5 x 50 betekent dat een schroef een diameter van 5 mm heeft en een lengte van 50 mm.
Samenhoudende functie
Is het de bedoeling dat je platen of balken aan elkaar wilt schroeven, zijn dunne schroeven ook al van toepassing. De lengte hangt dan weer af van de dikte van het hout.
Met een universele vijs van 4 x 40mm kom je al een heel eind ver. Dit is ideaal om balkjes aan elkaar te bevestigen, OSB platen vast te maken of een klus met MDF.
Belangrijk bij vastschroeven is dat de schroef de 2 delen goed doet aantrekken. Anders krijg je een spleet en een fragiel geheel. Gebruik dan schroeven met een schacht ( =schroef met deels schroefdraad). Deze schroef zal ervoor zorgen dat het deel dat je wilt vastmaken mooi worden aangetrokken aan het andere deel.
Doe je dit niet kan de schroefdraad pakken in het eerste deel en stoppen met de 2 delen samen te trekken.
Voorboren
In vele gevallen is het interessant als je eerst voor boort. Het voorboren zorgt er dan weer voor dat het hout niet zal splijten wanneer je de schroef indraait. De meeste schroeven hebben een puntig uiteinde waarmee ze makkelijk in het materiaal kan draaien (zoals hout). Er bestaan ook schroeven waar de punt is gevormd als een mini-boortje. Deze schroeven zullen automatisch eerst voorboren terwijl je ze in het hout schroeft.
Tip: Als je moet voorboren kies dan een boor die één of twee maten kleiner is, bv 3,5 mm voor een schroef van M5. Moet je boren in een muur en een plug gebruiken, dan moet je de dikte van de plugsoort respecteren. Lees hiervoor de blog over pluggen.
Vorm van de kop
in 99% van de gevallen zal je een verzonken schroefkop nodig hebben. Deze zorgt ervoor dat je schroefkop verzonken is in het materiaal. De grootste verschillen zitten dan nog in de soort schroefkop. De kop van een schroef kan verschillende vormen hebben:
platte kop: deze schroeven moet je met een platte schroevendraaier indraaien
kruis kop (PH type): deze schroeven worden ook wel Phillips-schroeven genoemd
kruis met extra inkepingen (PZ type): deze schroeven worden ook wel PoZidriv-schroeven genoemd
De vraag welke van de twee kruiskopschroeven je nodig hebt, de Philips (PH) of de Pozidriv (PZ), hangt af van de klus. Bij een Gyproc plafond bijvoorbeeld worden de Philipskop-schroeven gebruikt, terwijl de Pozidriv algemeen gezien de meest gebruikte kruiskopschroef is. Bij Gyproc wordt de Philipskop gebruikt aangezien die minder secuur werken vereist en dus meer productie oplevert.
Pozidriv (PZ) biedt bovendien meer grip, waardoor het bit van je schroevendraaier minder snel van de schroef af kan schieten. Dat kan bij een beschadigde schroefkop of een dikkere balk net dat kleine beetje schelen. De Pozidriv heeft rechtere flanken waardoor het een betere grip op de schroef biedt. Kies dus bij iedere klus de juiste schroef.
De PZ schroef herken je aan de kleine groefjes tussen de kopse voegen.
Soorten Bits
In de schroefkop zit een uitsparing waarmee je de schroef kunt vastdraaien. Dit kan een gleufje, een kruis (PH of PZ), een ster of een zeshoek zijn. Bij elke uitsparing hoort een aparte schroevendraaier of schroefbit. Afhankelijk van de type schroef die ik hierboven beschreef, kies je dus een bijpassende bit.
Tip: een standaard universele schroef (4M, 5M) heeft een PZ2 of PH2 bit nodig.
Gebruik géén PZ bits op PH schroeven (en andersom). Je bits en schroeven slijten een stuk sneller en het werkt ook onprettig.
Een Simpele richtlijn is: hoe meer hoeken de uitsparing in de kop heeft, hoe meer grip je met je bit heeft op de schroef en hoe meer kracht je kan zetten! Daarvoor dienen de Torx schroeven. Hiervoor heb je dan natuurlijk een Torx bit nodig.
Comments